Nowe zasady rozliczeń prosumentów

Od 1 kwietnia 2022 roku obowiązują nowe zasady rozliczania prosumentów w zakresie wprowadzonej do sieci elektroenergetycznej energii pochodzącej z instalacji fotowoltaicznych. Dotychczasowy system rozliczenia ilościowego w postaci opustów (net-metering) został zastąpiony systemem rozliczenia wg wartości energii elektrycznej niewykorzystanej i wprowadzonej do sieci oraz wartości energii elektrycznej pobranej z sieci przez prosumenta (net-billing).

Co to oznacza dla Twojej firmy?

Jeżeli Twoja firma zamontowała instalację fotowoltaiczną i do 31 marca 2022 roku złożyła wniosek do Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD) o przyłączenie mikroinstalacji do sieci, wówczas przez kolejne 15 lat będzie rozliczana na dotychczasowych warunkach, czyli pozostaje w systemie rozliczeń opartym na mechanizmie opustów (net-meteringu). Może jednak dobrowolnie zmienić system rozliczeń na ten oparty na nowych zasadach.

Jeżeli natomiast zgłoszenie mikroinstalacji do OSD zostanie złożone po 31 marca 2022 roku, Twoja instalacja będzie już rozliczana na nowych zasadach net-billingu. Warunek ten nie dotyczy:
rozbudowy instalacji przyłączonej przed 31 marca 2022 roku oraz instalacji, której przyłączenie zostało zgłoszone do OSD w terminie do 31 grudnia 2023 r., ale jednocześnie, w terminie do 31 marca 2022 r. zawarta została umowa na zakup, montaż lub dofinansowanie tej instalacji z jednostką samorządu terytorialnego lub innym podmiotem, który realizuje projekt dofinansowany w ramach regionalnego programu operacyjnego.
W takich przypadkach po 1 kwietnia 2022 roku nadal będzie obowiązywać rozliczenie w systemie opustów.

W okresie od 1 kwietnia do 30 czerwca 2022 roku obowiązuje tzw. przejściowy system opustów. Oznacza to, że firmy, które po 1 kwietnia złożyły wnioski o przyłączenie mikroinstalacji do sieci, do końca czerwca rozliczane będą jeszcze na starych zasadach. Dopiero po zakończeniu okresu przejściowego, czyli od 1 lipca 2022 r. automatycznie przejdą na nowy system rozliczeń. 

Dotychczasowy system rozliczeń prosumentów

System rozliczeń oparty na mechanizmie opustów opiera się na ilościowym rozliczeniu nadwyżek energii wyprodukowanych przez mikroinstalacje i wprowadzonych do sieci oraz energii pobranej przez prosumenta. Rozliczenie energii zależy od mocy instalacji.

Prosumenci produkujący energię w instalacjach do 10 kWp rozliczani są w proporcji 1 do 0,8. Czyli za 1 kWh energii elektrycznej wprowadzonej do sieci mogą pobrać 0,8 kWh, nie ponosząc przy tym żadnych dodatkowych kosztów. Przy większych instalacjach (powyżej 10 kWp) ten stosunek wynosi 1 do 0,7.

Rozliczanie następuje w okresach półrocznych lub rocznych. To oznacza, że nadwyżki wyprodukowane i wprowadzone do sieci np. latem, mogły zostać odebrane (pomniejszone odpowiednim współczynnikiem) np. zimą.

Nowy system rozliczeń prosumentów

Podstawą nowego systemu rozliczeń jest net-billing, który opiera się na wartościowym (a nie ilościowym jak dotychczas) systemie rozliczeń energii elektrycznej wytworzonej i wprowadzonej do sieci oraz energii pobranej z sieci na potrzeby własne. Oznacza to, że Twoja firma nie będzie mogła „zmagazynować” wprowadzonych do sieci nadwyżek np. latem i odebrać ich zimą. W zamian za to Twój Sprzedawca energii elektrycznej ustali wartość energii wprowadzonej przez Twoją firmę do sieci wg średniej miesięcznej rynkowej ceny energii elektrycznej wynikającej z notowań na Towarowej Giełdzie Energii (a od 2024 roku średniej godzinowej). Wyliczone w ten sposób środki finansowe zostaną zgromadzone na „koncie prosumenta” jako tzw. „depozyt prosumencki” i wykorzystane do rozliczenia zobowiązań Twojej firmy wobec Sprzedawcy z tytułu energii elektrycznej pobranej przez firmę z sieci. W praktyce, obniżą one wysokość faktur za energię elektryczną pobieraną przez Twoją firmę z sieci elektroenergetycznej w momencie, gdy firma będzie jej pobierać więcej niż instalacja jest w stanie wyprodukować.

Wykorzystanie zgromadzonych w ten sposób środków finansowych będzie możliwe przez okres kolejnych 12 miesięcy od dnia przypisania ich jako depozyt prosumencki na koncie prosumenta. Po upływie tego okresu Twoja firma będzie mogła wypłacić środki dotyczące danego miesiąca, jednak wartość zwracanych środków nie może być wyższa niż 20% wartości energii elektrycznej wprowadzonej przez Twoją firmę do sieci w miesiącu, którego będzie dotyczyć zwrot nadpłaty.

W nowym systemie rozliczeń został zniesiony dotychczasowy podział wielkości instalacji na te do 10 kWp i powyżej tej wartości. To oznacza, że od 1 kwietnia 2022 roku pod system net-billingu podlegają wszystkie nowe instalacje bez względu na moc.

Zasady funkcjonowania systemu net-billing

Autokonsumpcja Energia wyprodukowana przez prosumenta i wprowadzana do sieci Energia kupiona od sprzedawcy i pobierana z sieci
wykorzystanie energii produkowanej na bieżąco, 
energia będąca przedmiotem autokonsumpcji nie podlega podatkom, opłatom i innym kosztom. 



wynagrodzenie za każdą kWh energii wprowadzoną do sieci, wartość energii wyceniana na bazie rynkowej ceny energii, wartość energii jest depozytem prosumenta dopisywanym na konto prosumenta. koszt za kWh zgodnie z taryfą sprzedawcy, opłaty dystrybucyjne zmienne wyliczane dla wolumenu energii pobieranego z sieci, koszt energii pobieranej z sieci może być pokrywany ze środków zgromadzonych na koncie prosumenta.


Porównanie systemów rozliczeń prosumentów

Główne założenia systemu rozliczeń prosumentów (net-metering), który obowiązuje do 31 marca 2022 roku
Główne założenia systemu rozliczeń prosumentów (net-billing), który obowiązuje od 1 kwietnia 2022 roku
 Prosument:korzysta z systemu opustów 1:0,7 / 1:0,8 – rozliczenie ilościowe wyprodukowanej energii, nie ponosi kosztów opłaty dystrybucyjnej zmiennej, korzysta z rozliczeń w systemie opustów przez 15 lat, może rozliczać nadwyżkę energii przez 12 miesięcy, może dobrowolnie podjąć decyzję o przejściu ma rozliczenie w systemie net-billingu.  Prosument:jest rozliczany w systemie net-billingu, czyli rozliczenia wartości nadwyżek energii wytworzonej i wprowadzonej do sieci oraz energii pobranej z sieci, ponosi koszty opłaty dystrybucyjnej zmiennej, korzysta z rozliczeń w systemie net-bilingu przez 15 lat, może rozliczać wartość nadwyżki energii wyprodukowanej i wprowadzonej do sieci w danym miesiącu przez kolejne 12 miesięcy, jest zwolniony z obowiązku odprowadzania podatku dochodowego PIT, akcyzy i VAT w zakresie energii podlegającej autokonsumpcji.

Jesteś zainteresowany Fotowoltaiką dla biznesu?